1943: Όταν κηδεύτηκε ο Κωστής Παλαμάς

«Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα» Στις 28 Φεβρουαρίου 1943 κηδεύτηκε, σε ηλικία 84 ετών, ο σπουδαίος Έλληνας ποιητής Κωστής Παλαμάς, με την παρουσία και Γερμανού εκπροσώπου της κατοχικής δύναμης. Ήταν βαριά άρρωστος όταν τον συνάντησε ο χάρος στο σπίτι του, στην οδό Περιάνδρου 3 στην Πλάκα.
Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 9 Φεβρουαρίου του 1943, είχε πάρει τη γυναίκα του Μαρία . Το νέο του θανάτου του επιφανέστερου ποιητή της γενιάς του 1880 κυκλοφόρησε με αστραπιαία ταχύτητα στην κατοχική Αθήνα. «Χτες βράδυ μία είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μία είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός »γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου. Από νωρίς το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου πλήθος λαού άρχισε να συγκεντρώνεται στο Α 'Νεκροταφείο της Αθήνας για να αποτίσει το ύστατο χαίρε στον μεγάλο ποιητή, αλλά και για να εκφράσει τα αντικατοχικά του αισθήματα. Στις 11 το πρωί άρχισε η νεκρώσιμος ακολουθία, χοροσταντούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνού. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Σπύρος Μελάς, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου, Γιώργος Κατσίμπαλης, κ.ά. Οι επίσημες αρχές, προσπαθώντας να περιορίσουν το νόημα της παλλαϊκής συγκέντρωσης, εκπροσωπήθηκαν στην κηδεία από τον ίδιο τον δοτό πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Λογοθετόπουλο και από εκπροσώπους των γερμανικών και ιταλικών κατοχικών δυνάμεων. Αυτό δεν απέτρεψε τη μετατροπή της κηδείας σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης. «Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» είπε εύστοχα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία. Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε ποίημα, που είχε γράψει τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου προς τιμήν του μεγάλου ποιητή: "Ηχήστε οι σάλπιγγες ... Καμπάνες βροντερές, δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα ... Βογκήστε τύμπανα πολέμου ... Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα! Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Βουνό ένα με Δάφνες αν το υψώσουμε ως Πήλιο ως και την Όσσα, κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό, ποιον κλει, τι κι αν το πει η δικιά μου γλώσσα? Στη συνέχεια, ο ποιητής Σωτήρης Σκίπης (1881-1952) από τους τελευταίους εκπροσώπους της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, απήγγειλε ποίημα του στον Κωστή Παλαμά . "Μέσ’ από τα κάγκελα τα’ αόρατα Της απέραντής μας φυλακής, μέσα στο κελί το σκοτεινό μας, δεν εβάσταξες στον πόνο της Φυλής Κι έπεσες σα δρυς Από τα χτυπήματα κάποιων μαύρων ξυλοκόπων στο σκοτάδι της νυχτιάς της τραγικής, δίχως να προσμείνεις αχτίδα της καινούργιας Χαραυγής. Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Άγγελος Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής . Την ώρα που θα εναπόθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασε ο αντιπρόσωπος του κατακτητή να καταθέσει στεφάνι. Τότε ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο: «Σε γνωρίζω από την κόψη ...». Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, «πρώτα δειλά -περιγράφει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος- ύστερα η φωνή κατάκτησε όλον τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η στιγμή η πιο συγκινητική. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε "Ζήτω η ελευθερία πνεύματος του". Αλλά ο κόσμος ήθελε ελευθερία σκέτη και φώναζε "Ζήτω η Ελευθερία" »! (sansimera.gr)




http://www.prisonplanet.gr