Οι εσφαλμένες στρατιωτικές αποφάσεις του Χίτλερ, ο άσχημος χειμωνιάτικος καιρός και η αντίσταση μέχρις εσχάτων σταμάτησαν τη γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση στα περίχωρα της Μόσχας το1941. Η πρώτη μεγάλη η ήττα του ναζιστικού στρατού ήταν η αποφασιστική καμπή του Ανατολικού Μετώπου που επηρέασε σημαντικά το αποτέλεσμα του Β' Παγκόσμιου Πολέμου.
Στα τέλη του 1940 η Βασιλική Αεροπορία και η απόρθητη Μάγχη επιβράδυναν τελικά τη ναζιστική προέλαση προς τα δυτικά. Ενώ ο Γερμανός ηγέτης Άντολφ Χίτλερ αντιμετώπιζε περιφρονητικά τους Αγγλους «μπακάληδες», το πραγματικό μίσος του επικεντρωνόταν στον Κομουνισμό και στη Σοβιετική Ένωση. Έτσι ανέβαλε την εισβολή στη Μεγάλη Βρετανία για να επιτεθεί κατά των κομουνιστών.
Οι στρατηγοί του πρότειναν μια αστραπιαία επίθεση κατά της Μόσχας. Καταλαμβάνοντας τη σοβιετική πρωτεύουσα, πίστευαν άτι θα κατέστρεφαν το σημαντικότερο κομουνιστικό βιομηχανικό κέντρο και θα αποκτούσαν τον έλεγχο τον σιδηροδρομικών γραμμών ολόκληρης της τεράστιας χώρας. Ο έλεγχος του σιδηροδρομικού κέντρου από τον Χίτλερ θα εμπόδιζε τις σοβιετικές ή τις συμμαχικές ενισχύσεις να λάβουν μέρος στον πόλεμο. Επί πλέον, οι στρατηγοί υποστήριζαν ότι η κατάληψη της σοβιετικής πρωτεύουσας θα υπέσκαπτε το ηθικό των κομουνιστών και θα επιτάχυνε την παράδοση τους.
Παρά τις επιτυχίες και τις εμπειρίες των στρατηγών του. ο Χίτλερ, βετεράνος δεκανεύς του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, διέταξε να γίνει η κύρια επίθεση εναντίον του Λένινγκραντ και του Στάλινγκραντ επειδή πίστευε ότι η κατάληψη αυτών των δύο πόλεων που είχαν τα ονόματα των ηγετών τους θα παρέλυε τη χώρα και θα αποκαρδίωνε τον λαό της. Η Μόσχα αποτελούσε δευτερεύοντα στόχο.
Στις 22 Ιουνίου 1941 οι Γερμανοί άρχισαν την εισβολή τους με επίθεση σε τρία σημεία. Η Βόρεια Ομάδα Στρατού βάδισε προς το Λένινγκραντ, ενώ η Νότια Ομάδα επιτέθηκε στο Κίεβο, στην Ουκρανία και ακολούθως στο Στάλινγκραντ. Η Κεντρική Ομάδα θα έκανε διείσδυση στη σοβιετική ενδοχώρα μετα ξύ των δύο προηγούμενων ομάδων και εν συνεχεία θα στρεφόταν προς βορράν με μια κίνηση λαβίδας, ώστε να ενωθεί με τη Βόρεια Ομάδα, να διασπάσει τον κομουνιστικό στρατό και να καταλάβει το Λένινγκραντ.
Αν και καθυστερημένα κατά έναν μήνα λόγω της αργοπορημένης άνοιξης, η γερμανική εισβολή είχε αρχικά την ίδια επιτυχία με την εισβολή στη Γαλλία. Οι ναζί σκότωσαν εκατοντάδες χιλιάδες Σοβιετικών και κατέστρεψαν ή κατέλαβαν το πυροβολικό και τα βοηθητικά οχήματα σε λιγότερο από έναν μήνα συ γκρούσεων.
Στις 19 Ιουλίου η Βόρεια και η Κεντρική Ομάδα Στράτου πλησίαζαν στον αντικειμενικό στόχο τους στο Λένινγκραντ, ενώ η Νότια Ομάδα σταμάτησε για λίγο στο Σμολένσκ. Η Κεντρική Ομάδα ήταν σε θέση είτε να προχωρήσει 300 χιλιόμετρα προς τη Μόσχα είτε να στραφει και να συναντήσει τη Βόρεια Ομάδα, ώστε να επιτεθούν από κοινού κατά του Λένινγκραντ. Αντιθέτως, όμως, ο Χίτλερ τη διέταξε να ενισχύσει τη Νότια Ομάδα, της οποίας η επίθεση είχε επιβραδυνθεί.
Ο ελιγμός ήταν επιτυχής και μέσα σε δυο μήνες η ενισχυμένη Νοτιά Ομάδα πολιόρκησε το Κίεβο, αναγκάζοντας σε παράδοση περισσότερους από μισό εκατομμύριο Ρώσους και σχεδόν 1.000 άρματα στις 26 Σεπτεμβρίου, Αν και το Λένινγκραντ συνέχισε να αντιστέκεται στη Βόρεια Ομάδα όσο γίνονταν οι μα-χε; στον νότο, ο Χίτλερ διέταξε τις δυνάμεις της Κεντρικής Ομάδας να επιστρέψουν στο Σμολένσκ μετά τη νίκη στο Κίεβο για να επιτεθούν στη Μοσχα.
Ενώ ο δρόμος από το Σμολένσκ μέχρι το Κρεμλίνο ήταν ουσιαστικά ανυπεράσπιστος όταν η Κεντρική Ομάδα αναχώρησε προς νότον πριν από δύο μήνες τώρα είχε καλυφθεί με αντιαρματικά εμπόδια,νάρκες και ενισχύσεις που είχαν φθάσει από τα ανατολικά. Εν τούτοις παρά τις σοβιετικές προετοιμασίες , η διμέτωπη γερμανική επίθεση από το Σμολένσκ στις 30 Σεπτεμβρίου έφερε τους εισβολείς σε πλεονεκτική θέση. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα οι Γερμανοί σκότωσαν ή αχμαλώτισαν άλλο μισό εκατομμύριο Σοβιετικούς και κατέλαβαν πάνω από 1.000 εχθρικά άρματα και 5.000 κανόνια καθώς έφταναν σε απόσταση 100χλμ. Από τη Μόσχα.
Στις 8 Οκτωβρίου φαινόταν ότι η ναζιστική σβάστικα θα υψωνόταν πάνω από τα ερείπια του Κρεμλίνου. Ίσως αυτό να είχε συμβεί πράγματι, αν δεν υπήρχε η ρωσική “οχύρωση” που είχε σταματήσει πολλούς στρατούς στο παρελθόν περιλαμβανομένου του Ναπολέοντα. Οι καταρρακτώδεις φθινοπωρινές βροχές μετέτρεψαν τους σκληρούς ρωσικούς δρόμους σε τέλματα, κάνοντας τον γερμανικο στρατό και τα οχήματα του να κολλήσουν μέσα στην άφθονη λάσπη. Οι Σοβιετικοι εκμεταλλεύθηκαν και πάλι την καθυστέρηση των αντιπάλων τους για να ενισχύσουν τις αμυντικές γραμμές τους στη γραμμή Μοζαΐσκ ογδόντα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα.
Όταν το χιόνι και ο πάγος ακολούθησαν τις βροχές, οι Γερμανοί επωφελήθηκαν απο το παγωμένο έδαφος για να επαναλάβουν τις επιθέσεις τους και να πιάσουν τελικά τη γραμμή Μοζαΐσκ σας 15 Νοεμβρίου. Πέντε ημέρες αργότερα όμως, μια άγρια χιονοθύελλα σάρωσε τις γραμμές τους καθώς άρχιζε από τουε δριμύτερους χειμώνες της ρωσικής ιστορίας. Δεδομένου ότι ο Χίτλερ και οι στρατηγοί του υπολόγιζαν να νικήσουν τους Σοβιετικούς μέσα |φθινόπωρο, δεν είχαν κάνει προετοιμασίες για την ενδυμασία και τον εφοδιασμό του στρατού τους απέναντι στο κρύο του χειμώνα. Οι αντάρτες και οι παρτιζάνοι έκαναν επιθέσεις στις μακρές οδούς ανεφοδιασμού, καθυστερώντας ακόμη περισσότερο την άφιξη ζεστών ρούχων και άλλων εφοδίων από τη Γερμανία. Σύντομα τα κρυοπαγήματα και άλλα προβλήματα από το κρύο αύξησαν τον μακρύ κατάλογο των γερμανικών απωλειών.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1941 η Κεντρική Ομάδα Στρατού έκανε μια τελευταία απελπισμένη έφοδο κατά των σοβιετικών γραμμών. Μερικές μονάδες έφθασαν |στην άκρη της Μόσχας και κατάφεραν να διακρίνουν τους τρούλους του Κρεμλίνου στο βάθος, πριν αποκρουστούν από τους Σοβιετικούς στρατιώτες και τους οπλισμένους εργάτες της πόλης. Τελικά, στις 5 Δεκεμβρίου ο Χίτλερ επέτρεψε στους εξαντλημένους και παγωμένους στρατιώτες του να υποχωρήσουν σε καλύτερα οχυρωμένες θέσεις.
Ο Σοβιετικός στρατάρχης Σεμιόν Τιμοσένκο ηγήθηκε της άμυνας της Μόσχς πριν αντικατασταθεί από τον στρατάρχη Γκεόργκι Ζούκοφ στην τελική μάχη. Ο Ζούκοφ, που είχε εντυπωσιάσει τον Στάλιν στην άμυνα του Κιέβου, έδειξε σύντομα την επιθετικότητα που χαρακτήριζε την ηγεσία του στο υπόλοιπο διάστημα του πολέμου. Χρησιμοποιώντας νεοαφιχθείσες ενισχύσεις, άρχισε αντεπίθεση στις 6 Δεκεμβρίου και μέσα στον επόμενο μήνα απώθησε τους Γερμανούς περισσότερο από 150 χιλιόμετρα μακριά, καθώς οι στρατιώτες του ο καιρός συνέχιζαν να προκαλούν βαριές απώλειες στους ναζί. Καθώς η Κεντρική Ομάδα Στρατού είχε αρχίσει να υποχωρεί, η επίθεση της Βόρειας Ομάδας κατά του Λένινγκραντ επιβραδύνθηκε και τελικά σταμάτησε εντελώς. Οι Γερμανοί κατάφεραν να συνεχίσουν την πολιορκία της πόλης άλλους τριάντα μήνες, αλλά δεν μπόρεσαν να διασπάσουν την άμυνά της. Ο οργισμένος Χίτλερ έδιωξε και αντικατέστησε όλους τους στρατηγούς του και ακολουθώς επικεντρώθηκε πάλι στο Στάλινγκαντ όπου τον επόμενο χρόνο ο στρατός του υπέστη την αποφασιστική ήττα που διέσπασε τα μετόπισθεν του. Αν και η μάχη του Στάλινγκραντ ήταν σημαντικότερη απο εκείνη της Μόσχας, ο χειμώνας που πέρασαν οι Γερμανοί έξω από τις πύλες του Κρεμλίνου προδιέγραψε την τελική σοβιετική και συμμαχική νίκη επί των ναζί.
Από το βιβλίο “Οι 100 μεγαλύτερες μάχες όλων των εποχών”
Του Michael Lee Lanning-Εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ
Στα τέλη του 1940 η Βασιλική Αεροπορία και η απόρθητη Μάγχη επιβράδυναν τελικά τη ναζιστική προέλαση προς τα δυτικά. Ενώ ο Γερμανός ηγέτης Άντολφ Χίτλερ αντιμετώπιζε περιφρονητικά τους Αγγλους «μπακάληδες», το πραγματικό μίσος του επικεντρωνόταν στον Κομουνισμό και στη Σοβιετική Ένωση. Έτσι ανέβαλε την εισβολή στη Μεγάλη Βρετανία για να επιτεθεί κατά των κομουνιστών.
Οι στρατηγοί του πρότειναν μια αστραπιαία επίθεση κατά της Μόσχας. Καταλαμβάνοντας τη σοβιετική πρωτεύουσα, πίστευαν άτι θα κατέστρεφαν το σημαντικότερο κομουνιστικό βιομηχανικό κέντρο και θα αποκτούσαν τον έλεγχο τον σιδηροδρομικών γραμμών ολόκληρης της τεράστιας χώρας. Ο έλεγχος του σιδηροδρομικού κέντρου από τον Χίτλερ θα εμπόδιζε τις σοβιετικές ή τις συμμαχικές ενισχύσεις να λάβουν μέρος στον πόλεμο. Επί πλέον, οι στρατηγοί υποστήριζαν ότι η κατάληψη της σοβιετικής πρωτεύουσας θα υπέσκαπτε το ηθικό των κομουνιστών και θα επιτάχυνε την παράδοση τους.
Παρά τις επιτυχίες και τις εμπειρίες των στρατηγών του. ο Χίτλερ, βετεράνος δεκανεύς του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, διέταξε να γίνει η κύρια επίθεση εναντίον του Λένινγκραντ και του Στάλινγκραντ επειδή πίστευε ότι η κατάληψη αυτών των δύο πόλεων που είχαν τα ονόματα των ηγετών τους θα παρέλυε τη χώρα και θα αποκαρδίωνε τον λαό της. Η Μόσχα αποτελούσε δευτερεύοντα στόχο.
Στις 22 Ιουνίου 1941 οι Γερμανοί άρχισαν την εισβολή τους με επίθεση σε τρία σημεία. Η Βόρεια Ομάδα Στρατού βάδισε προς το Λένινγκραντ, ενώ η Νότια Ομάδα επιτέθηκε στο Κίεβο, στην Ουκρανία και ακολούθως στο Στάλινγκραντ. Η Κεντρική Ομάδα θα έκανε διείσδυση στη σοβιετική ενδοχώρα μετα ξύ των δύο προηγούμενων ομάδων και εν συνεχεία θα στρεφόταν προς βορράν με μια κίνηση λαβίδας, ώστε να ενωθεί με τη Βόρεια Ομάδα, να διασπάσει τον κομουνιστικό στρατό και να καταλάβει το Λένινγκραντ.
Αν και καθυστερημένα κατά έναν μήνα λόγω της αργοπορημένης άνοιξης, η γερμανική εισβολή είχε αρχικά την ίδια επιτυχία με την εισβολή στη Γαλλία. Οι ναζί σκότωσαν εκατοντάδες χιλιάδες Σοβιετικών και κατέστρεψαν ή κατέλαβαν το πυροβολικό και τα βοηθητικά οχήματα σε λιγότερο από έναν μήνα συ γκρούσεων.
Στις 19 Ιουλίου η Βόρεια και η Κεντρική Ομάδα Στράτου πλησίαζαν στον αντικειμενικό στόχο τους στο Λένινγκραντ, ενώ η Νότια Ομάδα σταμάτησε για λίγο στο Σμολένσκ. Η Κεντρική Ομάδα ήταν σε θέση είτε να προχωρήσει 300 χιλιόμετρα προς τη Μόσχα είτε να στραφει και να συναντήσει τη Βόρεια Ομάδα, ώστε να επιτεθούν από κοινού κατά του Λένινγκραντ. Αντιθέτως, όμως, ο Χίτλερ τη διέταξε να ενισχύσει τη Νότια Ομάδα, της οποίας η επίθεση είχε επιβραδυνθεί.
Ο ελιγμός ήταν επιτυχής και μέσα σε δυο μήνες η ενισχυμένη Νοτιά Ομάδα πολιόρκησε το Κίεβο, αναγκάζοντας σε παράδοση περισσότερους από μισό εκατομμύριο Ρώσους και σχεδόν 1.000 άρματα στις 26 Σεπτεμβρίου, Αν και το Λένινγκραντ συνέχισε να αντιστέκεται στη Βόρεια Ομάδα όσο γίνονταν οι μα-χε; στον νότο, ο Χίτλερ διέταξε τις δυνάμεις της Κεντρικής Ομάδας να επιστρέψουν στο Σμολένσκ μετά τη νίκη στο Κίεβο για να επιτεθούν στη Μοσχα.
Ενώ ο δρόμος από το Σμολένσκ μέχρι το Κρεμλίνο ήταν ουσιαστικά ανυπεράσπιστος όταν η Κεντρική Ομάδα αναχώρησε προς νότον πριν από δύο μήνες τώρα είχε καλυφθεί με αντιαρματικά εμπόδια,νάρκες και ενισχύσεις που είχαν φθάσει από τα ανατολικά. Εν τούτοις παρά τις σοβιετικές προετοιμασίες , η διμέτωπη γερμανική επίθεση από το Σμολένσκ στις 30 Σεπτεμβρίου έφερε τους εισβολείς σε πλεονεκτική θέση. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα οι Γερμανοί σκότωσαν ή αχμαλώτισαν άλλο μισό εκατομμύριο Σοβιετικούς και κατέλαβαν πάνω από 1.000 εχθρικά άρματα και 5.000 κανόνια καθώς έφταναν σε απόσταση 100χλμ. Από τη Μόσχα.
Στις 8 Οκτωβρίου φαινόταν ότι η ναζιστική σβάστικα θα υψωνόταν πάνω από τα ερείπια του Κρεμλίνου. Ίσως αυτό να είχε συμβεί πράγματι, αν δεν υπήρχε η ρωσική “οχύρωση” που είχε σταματήσει πολλούς στρατούς στο παρελθόν περιλαμβανομένου του Ναπολέοντα. Οι καταρρακτώδεις φθινοπωρινές βροχές μετέτρεψαν τους σκληρούς ρωσικούς δρόμους σε τέλματα, κάνοντας τον γερμανικο στρατό και τα οχήματα του να κολλήσουν μέσα στην άφθονη λάσπη. Οι Σοβιετικοι εκμεταλλεύθηκαν και πάλι την καθυστέρηση των αντιπάλων τους για να ενισχύσουν τις αμυντικές γραμμές τους στη γραμμή Μοζαΐσκ ογδόντα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα.
Όταν το χιόνι και ο πάγος ακολούθησαν τις βροχές, οι Γερμανοί επωφελήθηκαν απο το παγωμένο έδαφος για να επαναλάβουν τις επιθέσεις τους και να πιάσουν τελικά τη γραμμή Μοζαΐσκ σας 15 Νοεμβρίου. Πέντε ημέρες αργότερα όμως, μια άγρια χιονοθύελλα σάρωσε τις γραμμές τους καθώς άρχιζε από τουε δριμύτερους χειμώνες της ρωσικής ιστορίας. Δεδομένου ότι ο Χίτλερ και οι στρατηγοί του υπολόγιζαν να νικήσουν τους Σοβιετικούς μέσα |φθινόπωρο, δεν είχαν κάνει προετοιμασίες για την ενδυμασία και τον εφοδιασμό του στρατού τους απέναντι στο κρύο του χειμώνα. Οι αντάρτες και οι παρτιζάνοι έκαναν επιθέσεις στις μακρές οδούς ανεφοδιασμού, καθυστερώντας ακόμη περισσότερο την άφιξη ζεστών ρούχων και άλλων εφοδίων από τη Γερμανία. Σύντομα τα κρυοπαγήματα και άλλα προβλήματα από το κρύο αύξησαν τον μακρύ κατάλογο των γερμανικών απωλειών.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1941 η Κεντρική Ομάδα Στρατού έκανε μια τελευταία απελπισμένη έφοδο κατά των σοβιετικών γραμμών. Μερικές μονάδες έφθασαν |στην άκρη της Μόσχας και κατάφεραν να διακρίνουν τους τρούλους του Κρεμλίνου στο βάθος, πριν αποκρουστούν από τους Σοβιετικούς στρατιώτες και τους οπλισμένους εργάτες της πόλης. Τελικά, στις 5 Δεκεμβρίου ο Χίτλερ επέτρεψε στους εξαντλημένους και παγωμένους στρατιώτες του να υποχωρήσουν σε καλύτερα οχυρωμένες θέσεις.
Ο Σοβιετικός στρατάρχης Σεμιόν Τιμοσένκο ηγήθηκε της άμυνας της Μόσχς πριν αντικατασταθεί από τον στρατάρχη Γκεόργκι Ζούκοφ στην τελική μάχη. Ο Ζούκοφ, που είχε εντυπωσιάσει τον Στάλιν στην άμυνα του Κιέβου, έδειξε σύντομα την επιθετικότητα που χαρακτήριζε την ηγεσία του στο υπόλοιπο διάστημα του πολέμου. Χρησιμοποιώντας νεοαφιχθείσες ενισχύσεις, άρχισε αντεπίθεση στις 6 Δεκεμβρίου και μέσα στον επόμενο μήνα απώθησε τους Γερμανούς περισσότερο από 150 χιλιόμετρα μακριά, καθώς οι στρατιώτες του ο καιρός συνέχιζαν να προκαλούν βαριές απώλειες στους ναζί. Καθώς η Κεντρική Ομάδα Στρατού είχε αρχίσει να υποχωρεί, η επίθεση της Βόρειας Ομάδας κατά του Λένινγκραντ επιβραδύνθηκε και τελικά σταμάτησε εντελώς. Οι Γερμανοί κατάφεραν να συνεχίσουν την πολιορκία της πόλης άλλους τριάντα μήνες, αλλά δεν μπόρεσαν να διασπάσουν την άμυνά της. Ο οργισμένος Χίτλερ έδιωξε και αντικατέστησε όλους τους στρατηγούς του και ακολουθώς επικεντρώθηκε πάλι στο Στάλινγκαντ όπου τον επόμενο χρόνο ο στρατός του υπέστη την αποφασιστική ήττα που διέσπασε τα μετόπισθεν του. Αν και η μάχη του Στάλινγκραντ ήταν σημαντικότερη απο εκείνη της Μόσχας, ο χειμώνας που πέρασαν οι Γερμανοί έξω από τις πύλες του Κρεμλίνου προδιέγραψε την τελική σοβιετική και συμμαχική νίκη επί των ναζί.
Από το βιβλίο “Οι 100 μεγαλύτερες μάχες όλων των εποχών”
Του Michael Lee Lanning-Εκδόσεις ΕΝΑΛΙΟΣ
πηγές:http://www.onalert.gr
istoria365.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου